Miejsce przez Boga szczególnie wybrane

W sobotę, 29 sierpnia br., mieszkańcy wileńskiej dzielnicy Grzegorzewo spotkali się w kościele, który został tego dnia konsekrowany. Abp Gintaras Grušas w towarzystwie biskupa pomocniczego Arūnasa Poniškaitisa poświęcił świątynię pw. Ducha Świętego, która już od nowego roku służy wiernym za dom modlitwy. Dzięki nowo wybudowanemu kościołowi widok centrum tej obrzeżnej dzielnicy zmienił się nie do poznania: strzelista wieżyczka, wieńcząca oktagonalną budowlę, przyciąga wzrok mieszkańców i gości. Nieopodal już powstaje dzwonnica.

– Przyjmij nas Panie przed Tobą stojących w duchu pokory i z sercem skruszonym. Niech nasza ofiara tak się dzisiaj dokona przed Tobą, Panie Boże, aby się Tobie podobała – modlił się na początku uroczystości ks. Andrzej Andrzejewski, proboszcz w Grzegorzewie, któremu przypadło w udziale wybudowanie tej świątyni. Kapłan podkreślił, że kościół powstał dzięki ofiarności ludzi dobrej woli, i dziękował wszystkim, którzy swoją modlitwą, pracą i ofiarą przyczynili się do budowy. 
Kwarantanna pokrzyżowała różne plany – w tym też konsekracji świątyni w Grzegorzewie. Początkowo planowana była na IV Niedzielę Wielkanocną – Niedzielę Dobrego Pasterza. Niemniej jednak życie w kościele w Grzegorzewie rozpoczęło się od Pasterki w ubiegłym roku. Kwarantanna przerwała modlitwę w świątyni, jednak od końca kwietnia wszystko – rzec można – powróciło do normy i teraz świątynia wypełnia się wiernymi w święta i dni powszednie. 

Z Bożą pieczęcią
– Dziś szczególnie uroczyście wchodzimy do nowego kościoła. Będzie to centrum parafii, znak i miejsce przyciągania. Nie zapominajcie, że to ma być gościnny dom (…). Każdy z Was, ochrzczonych, jest świątynią Ducha Świętego. I to przez was ma On promienieć, przez was inni muszą dostrzegać Boga, zarówno mieszkańcy Grzegorzewa, jak i jego goście – powiedział podczas homilii wileński metropolita abp Gintaras Grušas. W 2016 roku arcybiskup wmurował kamień węgielny pod budowę, który został przywieziony z Ziemi Świętej, a poświęcony przez papieża Franciszka.
Pasterz namaścił olejem Krzyżma ołtarz, natomiast namaszczenia ścian dokonał wspólnie z biskupem pomocniczym Arūnasem Poniškaitisem. Obecny na uroczystości ks. diakon Dariusz Grażewicz okadził miejsce namaszczenia, które odtąd jest symbolem Bożej pieczęci – miejsca szczególnie przez Pana Boga wybranego na spotkanie i przebaczenie – w którym niebo spotyka się z ziemią. Po uroczystości konsekracji biskup oraz obecni na święcie kapłani podpisali dokument poświęcenia kościoła. 
Nowy kościół w Grzegorzewie wyróżnia się od innych pod względem architektonicznym. Ma kształt ośmioboku, a stożkowy dach jest zwieńczony strzelistą wieżyczką z krzyżem. Nad projektem kościoła pracowali architekci Kęstutis Pempė, Emilis Petkevičius, Eugenija Dedok. Kęstutis Pempė na początku Mszy św. przekazał arcybiskupowi symboliczny klucz.
– Kościół jest ośmiokątny. Ośmiokąt – to symbol wieczności, niezmiennych ideałów. Wierzymy, że ten symbol będzie pomagał nam nadal – powiedział architekt w imieniu tych, kto wznosił ten kościół – architektów, inżynierów, konstruktorów, budowlańców. 
Na uroczystość konsekracji przybyło wielu parafian, kapłanów i gości, m.in.: przewodniczący AWPL-ZChR, europoseł Waldemar Tomaszewski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Dziedziczak (ufundował ławki kościelne), minister łączności, poseł Jarosław Narkiewicz, przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej na Litwie na czele z ambasador Urszulą Doroszewską, dziekan z Trok ks. Jonas Varaneckas (parafia w Grzegorzewie należy do dekanatu trockiego). 

Erygowanie parafii
Uroczystość Ofiarowania Pańskiego, 2 lutego 1992 – dzień ten dał zalążek parafii. Proboszcz z Landwarowa ks. Vytautas Rudis poświęcił wówczas krzyż u skrzyżowania ulic Wileńskiej i Szkolnej w Grzegorzewie. Wkrótce, bo już w czerwcu, w Domu Kultury zostało wygospodarowane pomieszczenie na czasową kaplicę. Miejscowa ludność bardzo się zaangażowała w tworzenie życia parafialnego. Leonard Klimowicz, ówczesny prezes koła ZPL w Grzegorzewie zainicjował modlitwę za wstawiennictwem Maryi (tworzy się stowarzyszenie ludzi świeckich – Legion Maryi). Przy kaplicy, która działała jako filia parafii w Landwarowie, zaczęli się gromadzić dzieci i młodzież, chórzyści. Już w końcu roku w Grzegorzewie (wtedy była to miejscowość nie należąca do Wilna) została erygowana parafia pw. Ducha Świętego, a jej pierwszym proboszczem został ks. Edvardas Minkevičius.
Nowy pasterz rozpoczął od budowy kaplicy, której projekt obejmuje również dom parafialny i dom pogrzebowy. Pomieszczenie to do dzisiaj służy wiernym i posługującym kapłanom oraz siostrom zakonnym. Ówczesny metropolita wileński kard. Audrys Juozas Bačkis konsekrował nową kaplicę na Boże Narodzenie Roku Pańskiego 1995. Jako dom modlitwy służyła wiernym aż do Bożego Narodzenia ubiegłego roku, kiedy to po raz pierwszy wierni spotkali się w nowym kościele podczas pasterki.
Kolejni proboszczowie, którzy posługiwali w Grzegorzewie – to ks. Jan Matusewicz i ks. Raimundas Macidulskas. Dzisiaj posługę tę pełni ks. Andrzej Andrzejewski, pracujący tutaj już od 10 lat.

Zaangażowana wspólnota
W roku 1997 do pomocy w posłudze duszpasterskiej do Grzegorzewa przybyły siostry eucharystki (Zgromadzenie Sióstr Służebnic Jezusa w Eucharystii). W ciągu 23-letniej pracy w parafii, w tym w katechezie w szkole, pracowały: s. Irena Kudina, s. Nijola Mazur, s. Alesia Lewdańska, s. Anna Dudkiewicz, s. Wiktoria Butrymowicz i s. Łucja Kratkowska. Siostry Wiktoria i Łucja do dzisiaj pomagają przy parafii w katechezie oraz innych posługach, a także nauczają religii w polsko-rosyjskim i litewskim gimnazjum. Podczas święta wierni – dziękując wszystkim, kto wspierał przez lata budowę nowej świątyni – wiele ciepłych słów skierowali pod adresem sióstr.
I nie bez powodu. Wierne swemu powołaniu, troszczą się one przede wszystkim o katechizację, zarówno w szkole, jak i przy parafii (przygotowanie dzieci i młodzieży do pierwszej komunii, bierzmowania). Opiekują się ministrantami i organizują zajęcia pozalekcyjne, coś w rodzaju świetlicy, dla dzieci i młodzieży. Siostra Wiktoria prowadzi scholę, uczy dzieci gry na gitarze. Poza tym dla młodzieży jest zorganizowany czas w taki sposób, żeby się czegoś nauczyła i miała przyjemność ze spotkania w gronie rówieśników. 
Już piąty rok z rzędu dla dzieci i młodzieży, udzielającej się przy parafii, siostry, wspólnie z proboszczem, organizują wakacje z Bogiem. Ostatnio najczęściej wyruszają nad Bałtyk, ale zwiedzili też Zakopane oraz wybrzeże w Polsce.
Podczas święta dziękowano wszystkim, którzy ofiarą – i tą największą, i tą najmniejszą – wnieśli wkład do powstania nowego domu modlitwy. Główni sponsorzy budowy kościoła – to spółki: "Grigeo", "Jurgena" ("Gariūnų verslo parkas"), ORLEN Lietuva, "Alanta", a także pojedynczy ofiarodawcy, jak Raimondas Karpavičius, Jonas Viesulas, Vanda Pigagienė. Za pomoc i wsparcie proboszcz podziękował m.in. rodzinie Leszczyńskich, Ireneuszowi Ziemińskiemu z rodziną, Waldemarowi Tomaszewskiemu, Renacie Cytackiej, Arturowi Ludkowskiemu, Grzegorzowi Saksonowi, Leokadii Poczykowskiej, Jarosławowi Kamińskiemu, Stanisławowi Pieszce z rodziną. Słowa wdzięczności skierowano także do biskupa seniora diecezji drohiczyńskiej Antoniego Pacyfika Dydycza oraz do przyjaciół z Krakowa: Macieja Jerzego Rajpolta i ks. prałata Stanisława Maślanki, którzy ofiarowali ornat do kościoła. Przedstawiciele Gimnazjum w Grzegorzewie przeczytali list gratulacyjny od poseł RP Elżbiety Dudy. Ks. Andrzejewski podziękował też dla Asty Turskienė i społeczności placówek oświatowych w Grzegorzewie za ozdobienie kościoła na uroczystość.
Przed rokiem do pomocy w posłudze kapłańskiej został przysłany ks. Franciszek Jusiel, na co dzień pracujący w sądzie archidiecezji wileńskiej.

Pieśń na Bożą chwałę
Przybyli na święto goście byli zachwyceni przygotowaniem śpiewów podczas liturgii. Pod batutą organisty Eugeniusza Barkowskiego zaśpiewały dwa chóry – polski i litewski, a zagrała orkiestra dęta. Pan Eugeniusz jako organista posługuje w Grzegorzewie od samego początku powstania parafii. Opowiedział, że przybył do kaplicy jeszcze jako 18-letni chłopak, który nie potrafił ani grać, ani śpiewać, ale miał bardzo wielkie zamiłowanie do muzyki. 
– Jednym z pierwszych wydarzeń religijnych w naszej parafii była peregrynacja obrazu Jezusa Miłosiernego. Kiedy obraz był w naszej rodzinie, zebrało się kilka osób i każdy mówił jakąś swoją intencję: starsze panie prosiły o zdrowie. Ja wtedy wypowiedziałem taką modlitwę: "Panie, uczyń mnie Twoim sługą, chcę zostać organistą". I w taki oto sposób od 25 lat posługuję jako organista: ukończyłem szkołę muzyczną, studia. A wtedy byłem po technikum elektronicznym i już miałem dokumenty do pracy w policji. Ta droga muzyczna przyprowadziła mnie do tego miejsca – nie kryjąc wzruszenia po uroczystości, dzielił się wspomnieniami organista. 
Opowiedział, że inspiracją do przygotowania liturgii od strony muzycznej posłużyła Msza św., która odbyła się podczas Światowych Dni Młodzieży na Błoniach w Krakowie w roku 2016. Melodia części stałych była wtedy dedykowana św. Janowi Pawłowi II, a grzegorzanie na konsekracji wykonali "Sanctus" i "Agnus Dei". Nie byłoby tak pięknego efektu muzycznego, gdyby nie orkiestra, a tę stworzyli muzycy pochodzący z Grzegorzewa, którzy współpracują z kościołem. Niektórzy – jak Vladimir Szoch i Vladimir Szkolnyj – są związani z parafią od samego jej początku. Dlatego w dzień konsekracji świątyni przeszli w procesji, grając na trąbkach z domu kultury, gdzie było pierwsze miejsce na modlitwę, do nowo zbudowanego kościoła.

Tu moja parafia 
Początek życia rodzinnego Tatiany i Jerzego Kardisów w Grzegorzewie zbiegł się z zakładaniem nowej parafii.
– Kiedyś, jako młody mężczyzna stojący u progu dorosłego życia, w kaplicy Matki Bożej Ostrobramskiej prosiłem u Maryi, żeby pomogła mi założyć rodzinę. Tak się złożyło, że przed kaplicą poznałem moją obecną żonę, za którą przyjechałem do Grzegorzewa. Poznałem tutaj ks. Edvardasa Minkevičiusa, pierwszego proboszcza. Wspaniały kapłan, który był narzędziem w ręku Boga w zakładaniu wspólnoty parafialnej. Teraz ks. Andrzej kontynuuje to dzieło swoich poprzedników. Jestem wdzięczny Bogu za siostry, które posługują w parafii dla naszych dzieci – dzielił się swoimi przeżyciami. 
Romuald Lewkowicz natomiast z dziada pradziada mieszka w Grzegorzewie. Od lat jest związany z parafią, dobrze pamięta czasy, gdy ks. Edvardas zaczynał tworzenie nowej wspólnoty wiernych.
– Na początku ks. Edwardowi było bardzo trudno, ale potrafił zjednoczyć wiernych, którzy uświadomili sobie potrzebę domu modlitewnego w Grzegorzewie. Ks. Jan Matusewicz i ks. Raimundas Macidulskas kontynuowali to dzieło: wystawili kaplicę z domem parafialnym. Ks. Andrzej sfinalizował dzieło budowy, ale to jest dopiero początek kolejnego etapu naszej parafii – mówił Romuald Lewkowicz, który razem z żoną Anżeliką Wiszniewską całym sercem jest oddany parafii i – jak zauważył – "czym mógł, tym wspomagał budowę". 
Po nabożeństwie wierni zgromadzili się na placu przykościelnym, gdzie była ustawiona scena. Koncert z okazji konsekracji kościoła przygotowało miejscowe centrum kultury wspólnie z placówkami edukacyjnymi. 

Pomiędzy Wilnem a Trokami
Dzisiaj parafia w Grzegorzewie, podobnie jak i dzielnica, należy do stolicy, stąd w Wilnie są dwie parafie pw. Ducha Świętego. Stołeczny samorząd – który na święcie reprezentował sam mer Remigijus Šimašius – obiecał uporządkować plac przykościelny i miejscowy park, znajdujący się nieopodal kościoła. Mają tutaj zostać zamontowane placyki sportowe i do zabawy dla dzieci, ścieżki i ławeczki dla spacerowiczów. 
Z kolei w archidiecezji pozostał dawny podział administracyjny i parafia tradycyjnie pozostała w dekanacie trockim. Odległościowo mała różnica – do Trok na prosto nieco ponad 12 kilometrów, do wileńskiej dzielnicy Leszczyniaki mniej więcej tyle samo. 
Ostatnio konsekrowana świątynia jest ósmą w archidiecezji wileńskiej, zbudowaną po odzyskaniu przez Litwę niepodległości w roku 1990. Obecnie w wileńskiej dzielnicy Zameczek budowany jest kościół pw. św. Józefa, a w Poszyłajciach została erygowana parafia pw. św. Jana Pawła II i ma ruszyć budowa kościoła.
Na zdjęciach: fragmenty konsekracji świątyni w Grzegorzewie.
Fot. autorka