Stulecie Odrodzenia Państwa Polskiego. "Znam historię Polski"

Szanowni Państwo! 
Bieżący rok kończymy obchodami 150. rocznicy urodzin wybitnego polityka, męża stanu, który w dziejach Polski odegrał niezwykle doniosłą rolę – doprowadził do jej odrodzenia po 123 latach zaborów i niewoli – Marszałka Józefa Klemensa Piłsudskiego. A już w przyszłym roku będziemy obchodzili kolejną znamienną rocznicę w dziejach narodu, ściśle związaną z Marszałkiem – Stulecie Odrodzenia Państwa Polskiego. 
Jubileusze i rocznice skłaniają do spojrzenia wstecz, powtórki z historii, podsumowań, wyciągania wniosków. Wkraczając w jubileuszowy dla Państwa Polskiego rok, Związek Polaków na Litwie ogłasza Konkurs "Znam historię Polski". 
Mając na celu zaangażowanie jak największej liczby uczestników w różnym wieku i o różnych zdolnościach i pasjach, proponujemy Państwu trzy formy uczestniczenia w Konkursie:
* odpowiedzi na pytania z dziejów Polski;
* praca pisemna, prezentująca ocenę tematu dotyczącego historii kraju, wybitnej osobowości lub wkładu Polaków do światowej skarbnicy nauki, kultury, wojskowości;
* przedstawienie prac fotograficznych, obrazujących zarówno miejsca ważne dla historii Polski jak i rozsławiające kraj pięknem architektury, przyrody, znaczeniem w dziedzinie kultury czy gospodarki.
I kategoria

Poniżej zamieszczamy 15 pytań wraz z odpowiedziami, z których należy wybrać właściwą oraz krótko – w kilku zdaniach – dać ocenę wydarzenia czy postaci.
1. Chrzest Polski nastąpił w roku:
a) 1000 
b) 1126 
c) 966 
d) 1387
e) po Unii Lubelskiej
Oceń znaczenie chrztu św. dla przyszłych i obecnych dziejów Polski i Polaków w świecie
2. Bitwa wojsk książąt polskich pod Legnicą (koło Wrocławia) z roku 1241 była obroną przed:
a) najazdem baronów niemieckich
b) nawałą turecką
c) "potopem szwedzkim"
d) Wikingami
e) Tataro - Mongołami
Oceń znaczenie tej bitwy dla dalszych losów Polski i Zachodniej Europy. 
3. Pierwszym historycznym władcą Państwa Polskiego (księciem polskim) był:
a) Władysław Herman
b) książę Witold
c) Mieszko
d) Bolesław Krzywousty
e) Władysław Łokietek
Oceń znaczenie powstania państwowości polskiej w X wieku dla przyszłości narodu. 
4. Pierwszym, koronowanym w 1025 r., królem Polski był: 
a) Władysław Łokietek
b) Władysław Jagiełło
c) Bolesław Chrobry
d) Kazimierz Jagiellończyk
e) Stefan Batory
Oceń znaczenie międzynarodowe uzyskania przez Państwo Polskie statusu samodzielnego Królestwa.
5. Unia Lubelska z 1569 r. oznaczała:
a) Połączenie Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Moskiewskim
b) Podporządkowanie Litwy Królestwu Polskiemu
c) Uniezależnienie Polski od Cesarstwa Niemieckiego
d) Utworzenie Rzeczypospolitej, wspólnego państwa narodów polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego
e) Wprowadzenie pańszczyzny w Polsce i na Litwie
Oceń znaczenie zawarcia Unii Lubelskiej. 
6. "Potopem" w literaturze historii Polski nazywamy:
a) Zalanie państwa w czasie wielkiej, "stuletniej" powodzi w roku 1611
b) Wielkie bunty kozackie pod przywództwem hetmana Bohdana Chmielnickiego
c) Najazd Szwedów na Rzeczpospolitą
d) Wojny inflanckie (liwońskie) Polski z Państwem Rosyjskim
e) Zniszczenie przez Polaków wojennej floty szwedzkiej pod Gdańskiem
Oceń zdarzenie, które wybrałeś odpowiadając na to pytanie.
7. Konstytucja 3 Maja 1771 r. była:
a) Pierwszą Konstytucją w ówczesnej Europie i drugą na świecie po Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki
b) Aktem uregulowania stosunków dyplomatycznych z Cesarstwem Rosyjskim
c) Aktem znoszącym pańszczyznę w Królestwie Polskim i na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego
d) Zawarciem sojuszu politycznego z rewolucyjną Republiką Francuską
e) Kodeksem praw cywilnych w ówczesnej Rzeczypospolitej Polskiej
Oceń jej znaczenie.
8. Trzy rozbiory Polski w latach 1772 – 1793 – 1795 oznaczały:
a) Poparcie dla reform ustrojowych podjętych przez mieszczan i chłopów
b) Niewolę polityczną Polski przez 123 lata
c) Wprowadzenie nowej konstytucji w zaborze rosyjskim
d) Zjednoczenie Ziem Polski i Litwy pod nowym rządem
e) Ideę europejskiego zjednoczenia nowoczesnych narodów
Oceń znaczenie rozbiorów Polski dla życia społecznego, politycznego i ekonomicznego Polaków pod zaborami.
9. Legiony Polskie gen. Jana Henryka Dąbrowskiego (1797 - 1807) były:
a) Ochotniczym Wojskiem Polskim u boku wojsk Napoleona I utworzonym dla wspólnego wyzwolenia Polski spod władzy zaborców
b) Armią zaciężną Cesarstwa Francuskiego
c) Siłami rewolucyjnymi dążącymi do wyzwolenia chłopów polskich z pańszczyzny
d) Sojusznikami militarnymi Anglii i Austrii
e) Siłami dążącymi do zdobycia kolonii dla przyszłego Państwa Polskiego na Madagaskarze
Oceń rolę i znaczenie powstania oraz walk Legionów Polskich w dziejach Wojska Polskiego.
10. Polskie Powstanie Styczniowe 1863 - 1864 r.: 
a) Pokonało armie zaborcze na obszarze zaborów rosyjskiego i austriackiego (Galicja)
b) Doprowadziło do ustanowienia nowej Konstytucji na Ziemiach Polskich
c) Zniosło pańszczyznę oraz uwłaszczyło chłopów na posiadanej ziemi 
d) Wprowadziło po raz pierwszy powszechny pobór do Wojska Polskiego
e) Zlikwidowało szkolnictwo państwowe w trzech zaborach (rosyjskim, pruskim i austriackim)
Oceń skutki i znaczenie Powstania Styczniowego (1863 - 1864) dla losów Polaków w zaborze rosyjskim.
11. Legiony Polskie brygadiera Józefa Piłsudskiego (1914 - 1917) były: 
a) Ochotniczymi formacjami polskimi powstałymi w zaborze austriackim w celu uzyskania autonomii Galicji oraz Wielkopolski
b) Ochotniczymi formacjami polskimi powstałymi w zaborze austriackim w celu wywalczenia niepodległości Polski 
c) Oddziałami rewolucyjnymi dążącymi do likwidacji nierówności klasowych
d) Pomocniczymi jednostkami wojskowymi powołanymi początkowo dla ochrony linii kolejowych na froncie austriacko - rosyjskim
e) Częścią I Korpusu Polskiego w Rosji pod dowództwem gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego
Oceń rolę i znaczenie Legionów Polskich brygadiera Piłsudskiego dla przygotowania kadr przyszłego wojska Rzeczypospolitej Polskiej.
12. 22 listopada 1918 roku Józef Piłsudski stanął na czele odradzającego się Państwa Polskiego przyjmując tytuł urzędu:
a) Brygadiera
b) Tymczasowego Naczelnika Państwa
c) Pierwszego Regenta RP
d) Marszałka
e) Prezydenta Republiki Polskiej
Oceń rolę Józefa Piłsudskiego w dziele odbudowy, obrony i zjednoczenia Państwa Polskiego powstałego po 11 listopada 1918 r. 
13. Traktat pokojowy kończący I wojnę światową w imieniu Polski (w Wersalu – Francja), zapewniający powstanie Odrodzonego Państwa Polskiego, podpisał:
a) Naczelny Wódz Wojsk Polskich Józef Piłsudski
b) Przewodniczący Komitetu Narodowego Polskiego Roman Dmowski
c) Ignacy Jan Paderewski
d) Ambasador Polski we Francji Tytus Filipowicz
e) Dowódca Armii Polskiej we Francji gen. Józef Haller de Hellenburg
Wskaż wybraną przez siebie osobistość (osobistości), które odegrały czołową rolę w odzyskaniu Niepodległości przez Polskę w latach 1917 - 1921 i uzasadnij swój wybór.
14. "Cudem nad Wisłą" nazywamy:
a) Ocalenie Królestwa Polskiego przed wojskami szwedzkimi po bitwie pod Warką 7 kwietnia 1756 r., wygraną przez hetmana Stefana Czarnieckiego
b) Obronę warszawskiej reduty na Woli, w trakcie Powstania Listopadowego 1831 r., przez oddziały gen. Józefa Sowińskiego
c) Zwycięstwo Wojska Polskiego nad armią bolszewicką pod Warszawą w dniach 13 - 25 sierpnia 1920 r.
d) Odzyskanie przez Polskę Pomorza po "zaślubinach z Bałtykiem" przez Wojsko Polskie i gen. Józefa Hallera 10 lutego 1920 r.
e) Zwycięstwo wojsk polsko-rusko-litewskich nad Krzyżakami pod Grunwaldem (lit. Žalgiris, rus. Dubrowna) 15 lipca 1410 r.
Wskaż, twoim zdaniem, jedną z najważniejszych zwycięskich bitew Wojsk Polskich na przestrzeni dziejów i uzasadnij swój wybór. 
15. W wyniku rozbicia armii polskiej jesienią 1939 r. i zajęcia jej terytorium przez najeźdźców Polska utraciła na rzecz Związku Radzieckiego:
a) 30 proc. swego terytorium
b) 51 proc. terytorium
c) około ¼ przedwojennego obszaru
d) tylko obszary zamieszkałe przez mniejszości narodowe – Białorusinów i Ukraińców
e) obszary z dominującą ludnością wyznania prawosławnego
Wskaż, twoim zdaniem, najważniejsze przyczyny wybuchu II wojny światowej

II kategoria

Z pięciu tematów należy wybrać jeden i rozwinąć go, dając jak najbardziej uzasadnioną odpowiedź (minimalny rozmiar pracy – dwie strony komputerowe). 
Tematy prac twórczych: 
1. Kogo ze znanych mężów stanu, działaczy, polityków uważasz za najbardziej zasłużonego dla Państwa Polskiego oraz narodu i dlaczego? 
2. Jakie wydarzenie w dziejach Państwa Polskiego, twoim zdaniem, było najbardziej znamiennym i zaważyło na biegu jego historii? 
3. Kto z wybitnych Polaków swoją działalnością, twórczością najbardziej rozsławił, twoim zdaniem, imię Polski w świecie? 
4. Jakie odkrycie, wynalazek czy ideę podarowane światu przez Polaka, uważasz za najbardziej ważne? 
5. W jakich bitwach stoczonych poza granicami kraju Polacy czynem potwierdzili hasło, które zdobiło powstańcze sztandary w XIX wieku: "Za wolność naszą i waszą" (wymień, co najmniej, trzy)?

III kategoria

W konkursie fotograficznym należy przedstawić od 3 do 5 zdjęć czarno-białych lub kolorowych, których treść obrazuje powyżej podane treści.
Odpowiedzi i prace twórcze mogą być indywidualne jak też zbiorowe, wiek uczestników Konkursu nie jest reglamentowany. Na Państwa odpowiedzi i prace czekamy do 11 listopada (decyduje data wysłania). Mogą być przesyłane pocztą na adres: Związek Polaków na Litwie, ul. Naugarduko 76, LT-03202 Wilno lub drogą emailową: biuro@zpl.lt.
Konkurs jest adresowany do obywateli Litwy oraz Polaków zamieszkałych poza granicami Macierzy.
Konkurs zostanie podsumowany do 5 grudnia – jubileuszowej rocznicy – 150. urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego. Na zwycięzców czekają wartościowe nagrody. Konkurs jest współfinansowany w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą poprzez Fundację "Oświata Polska za Granicą". Nagrody zostaną wręczone podczas uroczystej gali podsumowania Konkursu. O jej dacie i miejscu poinformujemy zwycięzców i uczestników Konkursu dodatkowo.
Zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie – twórczej powtórce z ojczystych dziejów, których znajomość jest nie tylko sprawą honoru, ale też daje nam świadomość swoich korzeni. 
Związek Polaków na Litwie