Święte Triduum Paschalne

Wielki Czwartek

Choć w sensie ścisłym Triduum zaczyna się od liturgii wieczornej, to jednak warto wiedzieć, że tego dnia, w godzinach przedpołudniowych, w katedrach całego świata jest odprawiana tak zwana Msza Krzyżma. To Eucharystia, której przewodniczy biskup diecezjalny wraz z innymi biskupami i kapłanami swej diecezji. 
W czasie tej Mszy świętej kapłani odnawiają przyrzeczenia z dnia święceń kapłańskich, a biskup święci oleje, które później w ciągu roku są używane do różnego rodzaju namaszczeń, związanych z sakramentami chrztu, bierzmowania, kapłaństwa czy namaszczenia chorych. To jest dzień ustanowienia sakramentu kapłaństwa i Eucharystii, stąd to eucharystyczne spotkanie kapłanów ze swoim biskupem na wspólnej Eucharystii. 
Nazwa Msza Krzyżma pochodzi stąd, że jednym z olejów, które święci biskup w tym dniu, jest olej nazywany "krzyżmem", czyli ten, którego używa się przy chrzcie, bierzmowaniu i sakramencie kapłaństwa. Można więc powiedzieć, że to najważniejszy z olejów i stąd ta nazwa.
Wieczorem ma miejsce Msza Wieczerzy Pańskiej, będąca wspomnieniem i uobecnieniem wydarzeń z Ostatniej Wieczerzy, która z kolei była tradycyjną żydowską Ucztą Paschalną. To ostatnie ma dla nas znaczenie, ponieważ podczas Ostatniej Wieczerzy został ustanowiony sakrament Eucharystii i kapłaństwa. A ponieważ świętowanie Paschy jest dokładnie opisane w Starym Testamencie, możemy być pewni, jakiej materii użył Jezus, gdy odprawiał pierwszą w historii Mszę i że musimy użyć chleba i wina, gdy spełniamy jego polecenie: to czyńcie na Moją pamiątkę. 
Ta liturgia przypomina nam także zdradę Judasza, pojmanie Jezusa i osadzenie go w więzieniu, co symbolicznie obrazują tak zwane ciemnice, urządzane w tym dniu w kościołach, gdzie na koniec liturgii przenosi się Najświętszy Sakrament, czyli, jak wierzymy, prawdziwego Jezusa i adorujemy Go po zakończeniu liturgii, aż do rozpoczęcia świętowania Wielkiego Piątku.

Wielki Piątek

Wyjątkowy dzień w roku, gdy nie odprawia się Mszy Świętej, choć liturgia jest niezwykle bogata. Co ten dzień nam przypomina? To, co najbardziej bolesne w życiu Jezusa, a więc: niesprawiedliwe skazanie na śmierć, całą mękę, drogę krzyżową, śmierć i złożenie do grobu. 
Liturgia Wielkiego Piątku zaczyna się wieczorem od tego, że prowadzący modlitwę ksiądz kładzie się krzyżem przed ołtarzem na znak czci wobec męki Chrystusa. Nabożeństwo składa się z czterech części: Liturgia słowa z odczytaniem Ewangelii o Męce Pańskiej i uroczystą modlitwą powszechną, wyjątkowo doniosła adoracja krzyża, Komunia Święta i procesyjne przeniesienie Jezusa w Najświętszym Sakramencie do symbolicznego grobu. Tam będzie adoracja, czyli modlitwa, aż do najważniejszej liturgii Kościoła, jaką jest Wigilia Paschalna. 

Wielka Sobota

To jest dzień modlitewnej ciszy. Oczekujemy na Zmartwychwstanie i wówczas nie sprawujemy żadnej liturgii, bo Wigilia Paschalna, którą zaczniemy wieczorem, jest już liturgią Niedzieli Zmartwychwstania. 
Oczywiście pobożność nie znosi pustki, stąd w tym dniu pojawiło się poświęcenie pokarmów na stół wielkanocny, które przypomina nam, że to Bóg jest dawcą życia i wszystkiego, co je podtrzymuje. Jest także dawcą szczęścia na wieki, które możemy osiągnąć dzięki męce, śmierci i Zmartwychwstaniu Chrystusa.
Liturgia Wigilii Paschalnej jest wyjątkowo bogata i powinna nastąpić po zmroku, ponieważ według biblijnej tradycji wtedy zaczynał się już dzień następny. Inauguruje ją liturgia światła poświęceniem ognia i nowego paschału, czyli świecy symbolizującej dzieło zbawcze Chrystusa. Wnosi się ją uroczyście do kościoła przy zgaszonym świetle i wtedy wierni zapalają od paschału swoje świece, rozświetlając ciemności świątyni poświęconym światłem. 
Po dojściu do ołtarza jest uroczysty śpiew "Exultet", przypominający jak wielkie rzeczy Bóg uczynił ludziom i jak wspaniała czeka ich wieczność. Liturgia słowa, w postaci ośmiu czytań ze Starego Testamentu, z których można wybrać trzy i dwóch z Nowego Testamentu, w tym – Ewangelię o Zmartwychwstaniu, opisującą Boży plan wobec człowieka. 
Wyjątkowo uroczystym momentem jest hymn "Chwała na wysokości Bogu", jako że kończy czas postu i zaczyna okres wielkanocny. W tym momencie, rzec można, dokonuje się liturgiczne Zmartwychwstanie, co dodatkowo podkreśla śpiew "Alleluja". 
Po homilii następuje liturgia chrzcielna według różnych wariantów w zależności od tego, czy są kandydaci do chrztu. Po tych obrzędach liturgia eucharystyczna przybiera normalny porządek. Mszę można zakończyć procesją wielkanocną, co jest liturgicznie bardziej poprawne i konsekwentne. Tradycja jednak jest inna, a tradycja jak wiemy – to rzecz święta, dlatego w większości świątyń po liturgii Wigilii Paschalnej przedłuża się adorację Najświętszego Sakramentu, a procesja wielkanocna ma miejsce wcześnie rano, na początku Mszy rezurekcyjnej, czyli Mszy Zmartwychwstania.

-----------------------